Bitcoin bị kiểm soát chặt hơn vì mã độc WannaCry

Trong bối cảnh mã độc WannaCry đang lan rộng trên toàn cầu yêu phải thanh toán bằng Bitcoin, sự chú ý lại được tập trung vào vai trò của đồng tiền này với việc hack và lưu thông tiền tệ bất hợp pháp.

Bitcoin đã tăng giá 81% trong năm nay. Ảnh: CNN

Cuối tuần qua, hơn 200.000 nạn nhân ở ít nhất 150 quốc gia bị WannaCry tấn công, khiến hệ thống máy tính của nhiều cá nhân, cơ quan, tổ chức bị tê liệt. Mã độc này lợi dụng lỗ hổng bảo mật trên hệ điều hành Windows mà Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) nắm giữ. Tội phạm mạng đã sử dụng chính những công cụ của NSA để lây lan ransomware (mã độc đòi tiền chuộc).

Khi bị nhiễm mã độc WannaCry, người dùng sẽ khó phát hiện ra đến khi nó tự gửi thông báo cho biết máy tính đã bị khóa, mọi tập tin bị mã hóa. Bạn chỉ có thể khôi phục dữ liệu nếu trả 300 USD cho kẻ tấn công, thanh toán qua tiền ảo Bitcoin.

Vì vậy, vai trò của Bitcoin trong việc lây lan ransomware gây nhiều tranh cãi. Nhiều nhà đầu tư và quản lý cho rằng đồng tiền này có vai trò quan trọng trong các hoạt động bất chính. Ở chiều ngược lại, Jerry Brito – Giám đốc điều hành Coin Center cho biết: “Tôi chưa bao giờ nghe thấy những nỗ lực phát triển Bitcoin là vì ransomware”.

Thực tế, chiều thứ Sáu tuần trước, Bitcoin đã giảm khoảng 100 USD xuống 1.700 USD. Theo Coindesk, đồng tiền này hiện đang phục hồi ở mức khoảng 1.750 USD.

Ransomware xuất hiện vào cuối những năm 80 nhưng các vụ tấn công đã tăng vọt từ cuối năm ngoái do ngày càng có nhiều người dùng Bitcoin và các mã độc được cải tiến. Bộ Tư pháp Mỹ cho biết các cuộc tấn công này trong năm 2016 đã tăng gấp 4 lần năm 2015. Theo một bài báo hồi tháng 8 năm ngoái của Wall Street Journal, trung bình mỗi ngày có khoảng 4.000 cuộc tấn công.

Các giao dịch Bitcoin được ghi vào một “số cái chia sẻ” (blockchain). Tuy nhiên, việc tìm ra người đứng sau các giao dịch Bitcoin bất hợp pháp rất khó khăn vì danh tính của người dùng được bảo mật bởi các hình thức mã hoá mạnh mẽ.

Chuyên gia nghiên cứu cao cấp về công nghệ tài chính Brian Knight tại George Mason University nhận định: “Không tổ chức nào có thể cắt đứt sự truy cập. Bạn có thể ở Belarus, Malaysia hay mặt trăng để nhận bitcoin từ một ai đó”. Tuy nhiên nếu người sử dụng có các hành động như bán lấy tiền địa phương hay vô tình đặt tên, địa chỉ IP, họ có thể bị phát hiện.

Coinbase – một trong số ít công ty Bitcoin được Sở Giao dịch Chứng khoán Mỹ quản lý cho biết họ giám sát các giao dịch của khách hàng để ngăn ngừa việc rửa tiền và các hoạt động phạm pháp như ransomware. Đồng thời, công ty này đang hợp tác với các cơ quan thực thi pháp luật và các nạn nhận để giải quyết nhanh chóng “cơn bão” WannaCry .

Một số người theo dõi vụ việc cho rằng những kẻ tấn công đã sử dụng ba ví Bitcoin khác nhau và nhận được 124 lần thanh toán với khoảng 34.000 USD vào chiều Chủ nhật. Các chuyên gia Bitcoin tại Chainalysis cho biết tiền không được chuyển ra khỏi các ví này, nghĩa là chưa có dấu vết để tìm ra kẻ đứng sau vụ tấn công trên.

Tuy nhiên, Chainalysis nhận định những kẻ chủ mưu đối chiếu kỹ năng và chưa sẵn sàng cho tác động toàn cầu từ cuộc tấn công này. “Có thể họ không biết cách để rửa các quỹ bitcoin an toàn”, công ty này chia sẻ chiều hôm qua.

Những người ủng hộ Bitcoin cho rằng việc tội phạm tập trung vào sử dụng đồng tiền này cho thấy thay đổi tích cực mà một loại tiền điện tử có thể mang lại cho các quốc gia giàu và nghèo. Tuy nhiên, các nhà quản lý sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn Bitcoin vì hiện nó có liên quan tới những kẻ tin tặc chuyên ăn cắp thông tin và tiền của nhiều doanh nghiệp và các tổ chức trên khắp thế giới.

Tiền ảo Bitcoin được bí mật tạo ra trên Internet năm 2009, trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Đồng tiền này chỉ có thể tạo ra thông qua các thuật toán phức tạp. Bitcoin không thuộc về một quốc gia nào và cũng không được Chính phủ nào công nhận là “tiền tệ hợp pháp”. Tuy nhiên, nó lại là loại tiền ảo nổi tiếng và được ưa chuộng nhất. Hiện cả thế giới có khoảng 15 triệu Bitcoin.

Tuần trước, mỗi Bitcoin đạt giá kỷ lục 1.800 USD. Hiện tại, tổng giá trị số Bitcoin trên toàn cầu đã tăng hơn 3 tỷ USD, lên hơn 29 tỷ USD. Còn trong năm nay, giá tiền ảo đã lên 81%.

*Mỏ Bitcoin khổng lồ ở Iceland

Anh Tú (theo WSJ)