Ken Mazaika, cây viết trang tin Techinasia đã chia sẻ 27 điều anh mơ ước được biết ngay từ lúc mới học lập trình. Đây là thông điệp dành cho những người muốn theo con đường lập trình cho công việc tương lai, hoặc đơn giản chỉ là đam mê, sở thích.
Mazaika cũng là đồng sáng lập Firehose Project, dự án lập trình trực tuyến dành cho sinh viên đam mê nghề lập trình. Anh từng đầu quân cho WHERE.com (đã bị PayPal mua lại).
1. Học đi đôi với hành
Cách duy nhất để tăng kỹ năng lập trình là hãy thực sự lập trình. Đừng để chứng “tê liệt phân tích” (analysis paralysis) ngăn cản bạn ngay từ đầu.
Tê liệt phân tích là chứng phân tích, suy nghĩ quá nhiều khiến đầu óc bị chệch khỏi mục tiêu ban đầu thay vì cố gắng đạt được mục tiêu đó.
2. Lập trình ra phần mềm khác với học để làm bài thi
“Nhồi sọ” chẳng đem lại tác dụng gì đâu.
3. “Gian lận” thoải mái
Nếu gặp bất cứ vấn đề gì, đừng ngại “Google” hoặc hỏi người khác để rút kinh nghiệm.
4. Để lỗi tràn ngập mà không kiểm tra là “tội ác”
Tôi từng ghi hết mọi thứ đã biết với mong muốn nó có thể chạy được. Nhưng không, cách làm này sẽ làm “lỗi chồng chất lỗi”, rất khó tìm kiếm và khắc phục nếu chẳng may không có cái nào dùng được.
5. Không nên học code một mình
Nói chuyện, trao đổi với những lập trình viên (coder) khác là cách học tốt nhất cho bạn.
6. Hãy bỏ qua cảm xúc cá nhân
Trong quãng đời viết code, bạn sẽ có cả trăm ngàn lần thấy thông báo lỗi xuất hiện. Có thể bạn sẽ phát điên hoặc quá mệt mỏi với chúng, nhưng đừng buông bỏ. Hãy dẹp mọi cảm xúc cá nhân qua một bên, nhẹ nhàng nhấn OK và cố gắng tìm lỗi.
7. Không cần đến 5 màn hình làm gì cả
Không cần hoành tráng như những bộ máy trong phim Hollywood với hàng tá màn hình đầy rẫy những đoạn mã. Chiếc máy tính bạn đang dùng hoàn toàn đủ để bắt đầu học lập trình ngay từ bây giờ. Đừng phí tiền như vậy, ít nhất là khi mới bắt đầu theo đuổi con đường lập trình.
8. Chữ hoa và chữ thường khác nhau RẤT NHIỀU
Tôi phải mất một lúc để nhận thấy sự khác biệt tinh tế giữa các biểu tượng hao hao giống nhau, có thể khá bực bội đến khi đã quen với chúng. Trong lập trình, sự khác biệt này rất quan trọng.
9. Đừng nên cố gắng hiểu mọi thứ
Lúc đầu, tôi cố gắng theo đuổi câu hỏi “tại sao” cho mọi vấn đề gặp phải, điều này không cần thiết. Máy tính rất phức tạp và có nhiều thứ để hiểu, còn bạn sẽ không bao giờ hiểu hết chúng đâu.
10. Hãy cố gắng lập trình cặp (pair programming)
Không có cách học code nào dễ hơn lập trình theo cặp đâu.
Theo Wikipedia, lập trình cặp là kiểu lập trình đòi hỏi hai kỹ sư phần mềm cùng tham gia một nỗ lực lập trình chung trên một máy trạm, nghĩa là chỉ có một màn hình, một bàn phím. Mỗi người thực hiện việc mà người kia hiện không làm.
11. Thay đổi mã xấu (bad code) là một phần của quá trình
Tôi từng nghĩ rằng mỗi đoạn mã mình viết đều cần hoàn hảo, nhưng việc cải tiến chúng là điều bình thường. Bạn không thể viết sách rồi xuất bản mà không chỉnh sửa lại nó.
12. Biết cách hỏi người khác
Con người không phải cái gì cũng biết, đôi lúc bạn cũng cần hỏi người khác về một vấn đề nào đó. Khi hỏi người khác, hãy nắm rõ 4 điều sau:
– Diễn tả chính xác những gì bạn thấy
– Giải thích rõ những gì bạn nghĩ sẽ xảy ra
– GIải thích rõ những gì đang xảy ra
– Giải thích tại sao bạn nghĩ nó nên làm việc theo cách khác
Khi tìm hiểu, có lúc bạn sẽ thấy câu trả lời mà không cần hỏi, điều đó cho phép suy nghĩ toàn diện vấn đề.
13. Bạn không cần phải là “thiên tài toán học”
Không giỏi toán không có nghĩa rằng bạn không thể lập trình.
14. Luôn luôn “ăn mừng” thành quả
Viết chương trình, công cụ với các đoạn mã thực sự rất thú vị.
15. Hãy gặp gỡ những coder khác
Đừng tự ti hay ngại ngùng, mạnh dạn tham gia các buổi hội thảo, offline để tìm thêm những người bạn mới, chia sẻ và học hỏi thêm kinh nghiệm cho bản thân. Không ít những coder cũng mới vào nghề giống bạn đấy thôi.
16. Tránh xung đột với nhau
Điều đó có thể gây khó chịu. Khi nhận thấy mình có thể “len lỏi” vào một tính năng trước khi bạn cùng team phải đối phó với chúng, tôi rất vui mừng.
17. Hãy thừa nhận những gì chưa biết
Khi nộp đơn xin việc lập trình, đừng xấu hổ mà ghi thêm những ngôn ngữ “đã biết” dù chưa bao giờ học qua. Không phải ai cũng là thánh đâu!
18. Không cần học code suốt 10 ngàn giờ để tìm việc
Trong thực tế, chỉ cần đủ tốt để biết viết code, sửa lỗi là được rồi. Chuyện đó tốn chưa đầy 10 ngàn giờ.
19. Bạn sẽ nghĩ về code ngay khi mới thức dậy
Cũng thú vị đấy!
20. Có thể gây ra những sai lầm lớn
Tôi từng mắc sai lầm khiến công ty mất 10 ngàn USD. Nhờ sai lầm này, tôi học được bài học quan trọng nhất trong cuộc đời lập trình: Đừng ngại đặt mình vào vị trí là người có thể bất chấp mọi rủi ro gây ra những sai lầm lớn. Bạn sẽ trưởng thành hơn, kinh nghiệm dày dặn hơn khi trải qua chúng.
21. Thuật toán cũng giống như tìm tên trong danh bạ
Thuật toán là một chuỗi từng bước các hành động khác nhau được thực hiện một cách chính xác, rõ ràng. Hãy nghĩ đơn giản thế này: nếu muốn tìm tên ai đó trong danh bạ, bạn sẽ làm thế nào?
22. Bạn sẽ không bao giờ có cảm giác mình đã sẵn sàng dành hết thời gian để lập trình
“Hội chứng Imposter” là có thật. Hãy thử tưởng tượng rằng mình sẽ chẳng biết gì cả, và đó là điều bình thường. Điều quan trọng nhất, hãy hiểu rằng bạn có thể tìm ra những thứ mình chưa biết.
23. Coder không bao giờ ngừng học code
Công nghệ luôn luôn phát triển, vì vậy một coder thành công cần bắt kịp xu hướng mới, luôn luôn học hỏi và phát triển.
24. Bắt máy tính suy nghĩ giống con người
Nhiều người khuyên bạn nên “suy nghĩ giống một chiếc máy tính”, nhưng hãy thử tưởng tượng ngược lại xem.
25. Lập trình là việc sử dụng chính xác công cụ cần thiết cho công việc
Hiện có rất nhiều thư viện mã nguồn mở khác nhau, công cụ và framework phù hợp với bạn. Vì vậy bạn cần phát triển bộ công cụ của riêng mình, hiểu rằng công cụ nào có lợi cho từng vấn đề mắc phải.
26. Đừng bao giờ bỏ cuộc ngay trước khi thành quả đến
Học code bao gồm rất nhiều công việc. Phải mất nhiều thời gian, công sức nhưng không phải là không thể. Quá nhiều người mắc sai lầm, bỏ cuộc ngay cả khi chỉ còn vài bước đơn giản là hoàn tất mọi thứ.
27. Học lập trình không hề dễ
Nhưng đó là lý do tại sao bạn nên học code.
Phúc Thịnh