Phát hiện gene đứng sau nhịp sinh học chi phối nhiều mặt đời sống con người mở ra khả năng cải thiện sức khỏe và đời sống của bệnh nhân.
Ba nhà khoa học người Mỹ Jeffrey C Hall, Michael Rosbash và Michael W Young đoạt giải Nobel Y học năm nay. Ảnh minh họa: NobelPrize.org. |
Nếu hiểu rõ cách đồng hồ trong cơ thể hoạt động và đồng bộ với Mặt Trời, chúng ta có thể tìm ra cách sử dụng quá trình tương tự để cải thiện nó, theo Michael Young, Michael Rosbash và Jeffrey Hall, ba nhà khoa học được xướng tên cho giải Nobel Y học về gene điều khiển nhịp sinh học
Nhịp sinh học ảnh hưởng tới nhiều phần cơ bản nhất trong đời sống con người như năng lượng, sức khỏe, sinh sản và các mặt khác. “Trước khi những gene điều khiển nhịp sinh học này được biết tới, mọi thứ giống như một chiếc hộp đen”, Independent dẫn lời nhà nghiên cứu Michael Hastings ở Phòng thí nghiệm Sinh học Phân tử MRC tại Cambridge, Anh. “Khi bạn biết về nó, mọi thứ đều trở nên khả thi”.
Hiện nay, các nhà khoa học biết đồng hồ cơ thể tác động tới sự tỉnh táo, cảm giác đói, quá trình trao đổi chất, tâm trạng và những điều kiện tâm sinh lý khác. Họ bắt đầu nghiên cứu hậu quả khi ngủ thất thường, làm việc kém điều độ hoặc khi trẻ em ngủ muộn.
“Chúng ta đang hiểu biết ngày càng nhiều hơn về tác động khi không tuân theo đồng hồ sinh học”, Christer Hoog, thành viên hội đồng trao giải Nobel, nói. “Nếu bạn thường xuyên làm trái với đồng hồ sinh học, điều gì sẽ xảy ra? Nghiên cứu y khoa sẽ tiếp tục giải đáp câu hỏi đó”.
Rosbash, giáo sư 73 tuổi ở Đại học Brandeis tại Massachusetts, Mỹ, chia sẻ ông và hai đồng nghiệp nghiên cứu nhằm mục đích hiểu hơn về “chiếc đồng hồ duy trì giờ giấc trong bộ não”.
“Bạn có thể nhận thức về nhịp sinh học khi bạn buồn ngủ vào lúc 10 -11 giờ đêm, bạn tự động thứ dậy vào lúc 7 giờ sáng, bạn hơi thiếu tỉnh táo vào buổi trưa, có thể lúc 3 – 4 giờ chiều khi bạn cần một tách cà phê. Đó chính là đồng hồ sinh học. Thực tế là bạn đi tắm vào một thời gian đặc biệt trong ngày hoặc bạn du lịch qua nhiều múi giờ và cơ thể uể oải vài ngày cho tới khi bạn thích ứng. Tất cả là sự biểu hiện của nhịp sinh học”, giáo sư Rosbash giải thích.
Công trình của ba nhà khoa học tập trung vào ruồi giấm. Nhưng đây là một mẫu đại diện và phát hiện có thể áp dụng cho toàn bộ vương quốc động vật, bao gồm con người.
“Khả năng chuẩn bị sẵn sàng cho những biến động thường xuyên hàng ngày là tối quan trọng đối với mọi dạng sống”, Thomas Perlmann, thư ký Hội đồng Nobel ở Viện Karolinska, cho biết. “Năm nay, các học giả đoạt giải Nobel đã nghiên cứu vấn đề cơ bản này và lý giải bí ẩn về cách đồng hồ trong cơ thể có thể dự đoán biến động giữa ngày và đêm để tối ưu hóa hành vi và sinh lý của chúng ta”.
Theo giáo sư Robash, phần lớn ứng dụng thực tế của công trình còn chờ nghiên cứu thêm trong tương lai. “Đây là tin tức thật tuyệt cho khoa học cơ bản. Tuy không có nhiều tác động khổng lồ tới thực tiễn, công trình thực sự là một phát hiện rất cơ bản. Thật là tốt khi công trình kiểu này nhận được sự chú ý”, giáo sư Robash chia sẻ.
Theo Jeffrey C Hall, một trong ba nhà khoa học đoạt giải, phát hiện mở ra cơ hội cải thiện sức khỏe và đời sống của mọi người. Ông nói một khi các nhà khoa học nắm rõ cách đồng hồ hoạt động bình thường, chúng ta sẽ có cơ hội tác động tới cơ chế bên trong của đồng hồ và nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân.
Phương Hoa
Nguồn: vnexpress