Loại nấm nhìn vô hại, ngon mắt, nhưng hóa ra cực kỳ độc. Nó chịu trách nhiệm tới 90% trường hợp tử vong vì ăn phải nấm độc.
Sau những trận mưa nặng hạt, một loài nấm đang bùng nổ khắp các vùng bang California tại Mỹ. Chúng khá lớn, màu sắc nhợt nhạt, trông rất an toàn đối với những người tình cờ trông thấy. Mà trên thực tế, loài nấm này khi nấu lên có vị khá ngon.
Có điều, vẻ ngoài ấy đã hoàn toàn che lấp bản chất thực sự bên trong, vì đó là nấm “mũ tử thần” – hay amanita phalloides – một trong những loài nấm nguy hiểm nhất thế giới.
Nhìn rất ngon mắt, nhưng độc tính chết người
Vào tháng 12/2016, giới chức tại San Francisco, vùng Bay Area ghi nhận 14 trường hợp ngộ độc vì nấm mũ tử thần. Tất cả đều nôn mửa dữ dội, đồng thời nội tạng – đặc biệt là gan – bị tàn phá vì độc tố.
Có 4 nạn nhân là nam giới may mắn vượt qua khá nhẹ nhàng khi chỉ phải rửa ruột – phương pháp giải độc duy nhất tính đến thời điểm hiện tại. Nhưng có 3 trường hợp phải ghép gan, và đặc biệt một bé gái 18 tháng tuổi đã bị tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Lần đó không ai chết cả, nhưng theo CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Mỹ) là vì họ chưa… đến số. Ước tính trên phạm vi toàn cầu, nấm “mũ tử thần” chịu trách nhiệm cho 90% trường hợp tử vong vì ăn phải nấm độc.
Tính riêng phạm vi bang California, có ít nhất 679 trường hợp trúng độc nghiêm trọng trong vòng 11 tháng từ 2015 – 2016. “Những cây nấm này khá lớn, đẹp, ăn rất ngon, nhưng có thể giết người. Nó chứa độc tố không thể bị phân hủy bằng nhiệt độ” – trích lời chuyên gia thuộc Hiệp hội nấm Bắc Mỹ.
Tác nhân gây độc của nấm là α-amanitin (amatoxin), làm tổn thương gan và thận đến mức không thể phục hồi. Theo ước tính, chỉ cần 30 g chất độc amatoxin (tương đương một nửa cây nấm) là đủ để giết chết một người trưởng thành.
Trường hợp nặng nhất là cô bé 18 tháng tuổi kể trên. Gia đình bé được tặng vài cây nấm mũ tử thần từ một người lạ khi đang leo núi, và rồi chúng xuất hiện trên bàn ăn của gia đình. Toàn bộ những người ăn hôm đó đã bị tiêu chảy và nôn mửa rất dữ dội sau đó vài giờ. Nhưng phần đáng sợ nhất là độc tố sẽ từ từ tiêu hủy gan trong vòng vài ngày.
Các nạn nhân được đưa đến bệnh viện để đào thải độc. Một số thành viên qua khỏi, nhưng có 2 người cần phải ghép gan vì bộ phận này đã bị hủy hoại quá nhiều, trong đó có cô bé 18 tháng tuổi kia. Cô còn xuất hiện triệu chứng phù não, gây tổn thương vĩnh viễn cho hệ thần kinh.
Và như đã nêu, hiện tại vẫn chưa có phương pháp chữa trị triệt để nếu không may trúng độc. Vậy nên, nếu có tình cờ nhìn thấy loại nấm này thì hãy tránh xa nó ra trước khi quá muộn.
