Được sử dụng rất phổ biến trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm, bảo quản, vận chuyển và tiêu thụ thực phẩm, tuy nhiên không phải cũng hiểu rõ cách chọn phụ gia thực phẩm như thế nào cho an toàn.
Các hóa chất, phụ gia bày bán ở chợ Kim Biên (Quận 5, TP HCM)
Chia sẻ tại hội thảo “Thực phẩm sạch – Sức khỏe Việt”, BS. CK 2. Dương Thị Kim Loan – Trưởng khoa Dinh dưỡng BV. Thống Nhất TP. Hồ Chí Minh cho biết một trong những nguyên tắc đảm bảo an toàn là lựa chọn phụ gia thực phẩm có nguồn gốc.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), phụ gia thực phẩm là một chất khác hơn là thực phẩm, hiện diện trong thực phẩm là kết quả của một số mặt: sản xuất, chế biến, bao gói, tồn trữ, các chất này không bao gồm các chất bẫn bị nhiễm vào thực phẩm.
Phụ gia thực phẩm có rất nhiều loại như chất điều vị, chất ổn định, chất chống oxy hóa, tạo bọt, chất độn, chất ngọt tổng hợp, tạo đặc, làm lỏng, hương liệu, phẩm màu… Sử dụng phụ gia thực phẩm an toàn, xét về lợi ích có thể giúp tăng cảm quan, cải thiện vị ngon của của món ăn, đáp ứng sự phong phú, đa dạng trong văn hóa ẩm thực và làm tăng chất lượng của sản phẩm, kéo dài thời gian sử dụng, đa dạng thực phẩm…
Tuy nhiên, nếu sử dụng phụ gia thực phẩm không đúng liều lượng, không thuộc danh mục phụ gia cho phép sử dụng của Bộ Y tế, sẽ gây hại cho sức khỏe như: Ngộ độc cấp tính, mạn tính, gây bệnh ung thư, đột biến gen, quái thai, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận… Nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm, phá hủy các chất dinh dưỡng, vitamin…
Tại hội thảo, BS. CK 2. Dương Thị Kim Loan cũng lưu ý về tác hại của hạt nêm “3 không” gần đây báo chí liên tục nhắc đến, đó là loại hạt nêm không rõ nhãn mác, không hạn sử dụng, không nguồn gốc xuất xứ. Hạt nêm “3 không” được bày bán khắp nơi từ nông thôn đến thành thị, giá rất rẽ, nhưng bên của những hạt nêm trôi nổi này sẽ là mối nguy tiềm tàng đối với sức khỏe người tiêu dùng.
Những phụ gia này không rõ thành phần, được sản xuất trong những điều kiện không an toàn, quy trình đóng gói thủ công, nguy cơ nhiễm những tạp chất độc hại cho sức khỏe, dễ hút ẩm, là mồi tấn công của các loại vi khuẩn gây bệnh, làm thay đổi hệ vi khuẩn bình thường của đường ruột, làm suy giảm hệ miễn dịch cơ thể, dễ mắc các bệnh đường tiêu hóa: tiêu chảy, viêm loét đại tràng, ung thư…, gây tác hại không nhỏ đến sức khỏe người tiêu dùng.
Vậy, nhà kinh doanh, người tiêu dùng sẽ chọn lựa phụ gia thực phẩm như thế nào giúp an toàn cho sức khỏe?
Theo BS. CK 2. Dương Thị Kim Loan, có 4 nguyên tắc cơ bản sau: Thứ nhất, chọn phụ gia thuộc danh mục cho phép của Bộ Y tế Việt Nam. Thứ hai, sử dụng đúng đối tượng thực phẩm và liều lượng không vượt quá giới hạn an toàn cho phép. Thứ ba, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm khi đóng gói, vận chuyển, sử dụng. Thứ tư, không kinh doanh, sử dụng các phụ gia trôi nổi, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
“Việc kinh doanh phụ gia thực phẩm là vô cùng quan trọng, do nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng. Với vai trò là người làm trên lĩnh vực y tế, chăm sóc, sức khỏe con người, chúng tôi hy vọng những nhà kinh doanh phụ gia thực phẩm sẽ có tầm nhìn bao quát, hiểu biết đầy đủ về lợi ích cũng như những nguy hại của việc sử dụng phụ gia không an toàn. Tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, chiến lược kinh doanh hiệu quả đồng thời mang tính nhân văn sâu sắc”. – BS. CK 2. Dương Thị Kim Loan nói.
Cũng theo BS. CK 2. Dương Thị Kim Loan, việc đảm bảo an toàn tốt nhất cho người tiêu dùng khi sử dụng phụ gia thực phẩm liên quan không chỉ ở khâu kinh doanh, mà quan trọng ở khâu sản xuất, chế biến, kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng và quan trọng hơn hết vẫn là người tiêu dùng, cần có sự hiểu biết về phụ gia thực phẩm, từ đó sẽ có quyết định chọn lựa phụ gia thực phẩm hợp lý.
Với tiêu chí hàng đầu là an toàn cho sức khỏe, bên cạnh là những tiêu chí về cảm quan, ngon miệng, sự phong phú chủng loại, giá thành, người tiêu dùng nên chọn phụ gia thực phẩm, các hạt nêm từ những thương hiệu có uy tín trên thị trường, sản phẩm phải có nhãn mác rõ ràng, còn hạn sử dụng.
Mỗi người chúng ta đều hướng tới một mục tiêu chung là “Tất cả vì sức khỏe cộng đồng”, nói không với thực phẩm không rõ nguồn gốc.
Mỹ Ý
Theo Diễn Đàn Doanh Nghiệp
