Những chính sách mới phải sang 2018 mới có hiệu lực vẫn khiến doanh số toàn ngành giảm 10% so với 2016 dù giá xe liên tục giảm sâu.
Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) công bố số liệu bán hàng toàn ngành năm 2017. Tổng doanh số bán hàng đạt 272.705 xe, giảm 10% so với năm 2016 (đạt 304.427 xe). Năm 2016 cũng là năm đạt kỷ lục của thị trường ôtô Việt. Đầu năm, VAMA dự đoán thị trường tăng 10%. Cuối năm con số đúng là 10%, nhưng giảm chứ không phải tăng.
Trong số hơn 272.000 xe có khoảng 154.000 xe con, 104.000 xe thương mại và gần 14.000 xe chuyên dụng. So với 2016, xe lắp ráp giảm 19% trong khi xe nhập khẩu tăng 9%. Chỉ riêng tháng cuối năm, số lượng xe nhập khẩu cao hơn so với các tháng trước, chủ yếu đóng góp bởi các dòng xe thương mại (xe tải, xe bus), trong khi xe con chỉ khoảng 14%.
Thị trường 2017 lao đao vì giảm giá sâu nhưng doanh số không thể vực dậy. Honda CR-V trong cuộc sốc giá hồi tháng 9 tại một đại lý ở Hà Nội. |
Sự suy giảm doanh số toàn thị trường chủ yếu bị tác động từ những chính sách mới có hiệu lực từ 2018. Tâm lý chung của khách hàng là chờ đợi, chủ yếu kỳ vọng giá xe giảm nhiều trong 2018 do thuế nhập khẩu từ ASEAN về 0% và thuế nhập khẩu linh kiện về 0%.
Để thu hút khách hàng, vực doanh số, các hãng phải tận dụng biện pháp giảm giá. Không ít hãng giảm hàng trăm triệu đồng với một hoặc vài mẫu xe chủ đạo nhằm cạnh tranh. Tháng 8, Mazda CX-5 giảm về mức 800 triệu cạnh tranh Honda CR-V; tháng 10, Hyundai Santa Fe giảm giá kỷ lục 230 triệu.
Khơi nguồn cuộc chiến giảm giá xe là Trường Hải. Vài năm trước, khi Toyota tăng giá xe như một cách khẳng định thương hiệu và sức hút thì Trường Hải liên lục khuyến mãi để chiếm doanh số. Kể từ đầu 2014, đều đều hàng tháng, các thương hiệu con của Thaco, như Kia, Mazda, hoặc giảm giá xe, hoặc tặng kèm các gói bảo hành, sửa chữa… Gần như tháng nào cũng thấy thông tin Trường Hải giảm giá sản phẩm.
Để cạnh tranh, các hãng khác cũng đua nhau giảm giá, và thay vì vài chục triệu như trước, thì mức giảm tới hàng trăm triệu. Từ những thương hiệu chiếm “miếng bánh” lớn, tới những hãng vốn có thị phần nhỏ cũng cuốn vào cuộc đua khốc liệt. Những Toyota, Honda, Nissan, Suzuki, Mitsubishi… đều áp dụng các mức chưa từng có. Hãng xe Mỹ Chevrolet có mức giảm giá thấp hơn nhưng cũng duy trì đều đặn thời gian dài.
Giá liên tục giảm sâu, người Việt lại tăng mua ôtô vào tháng 11 và 12, lần lượt tăng 13% so với tháng liền trước, nhưng lũy kế cả năm vẫn giảm so với cùng kỳ 2016. Thực tế cũng hoàn toàn đi ngược so với những đánh giá lạc quan rằng thị trường sẽ tăng trưởng trong 2017.
Mercedes nằm trong số những thương hiệu ít ỏi đón nhận một năm tăng trưởng với mức 20% so với 2016. Cả năm 2017, hãng bán được 7.108 xe, so với 5.927 xe của năm trước. Trong khi đó, đối thủ Lexus lại giảm mạnh, ở mức 43% so với cùng kỳ 2016. Thương hiệu hạng sang thuộc Toyota chỉ bán được 948 xe trong 2017 (so với 2016 là 1.665 xe). Trong số các thương hiệu xe con thuộc VAMA, Lexus cũng là thương hiệu giảm nhiều nhất.
Danh sách những mẫu xe bán chạy nhất thị trường Việt 2017 với top 3 vẫn là những cái tên quen thuộc với Toyota Vios, Ford Ranger, Toyota Fortuner. Doanh số đạt 12.000 xe thuộc về Innova. Ngoài ra là những Mazda3, CX-5 và Kia Morning cũng có doanh số ở mức 9.000-10.000 xe cả năm.
Minh Thủy