Ngành thuế cho rằng việc đứng ra thu bảo hiểm xã hội là phù hợp với thông lệ quốc tế.
Trong dự thảo sửa đổi Luật quản lý thuế mới đây, Bộ Tài chính đề xuất, cơ quan thuế thực hiện thu các khoản bảo hiểm mang tính bắt buộc.
Chia sẻ tại Hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp về sửa đổi Luật này, ông Lưu Đức Huy – Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Tổng cục Thuế) cho biết, việc đưa ra đề xuất này là nhằm cải cách hành chính.
Ông cho hay, thực tiễn phát sinh đòi hỏi ngoài các khoản phải thu ngân sách nhà nước thì còn phải thu các khoản khác ngoài ngân sách, trong đó có các khoản bảo hiểm mang tính chất bắt buộc đối với đơn vị sử dụng lao động.
Theo cơ quan thuế, mô hình thu thuế kết hợp bảo hiểm xã hội là phù hợp thông lệ quốc tế. |
“Trước yêu cầu của xã hội là phải cải cách thủ tục hành chính một cách mạnh mẽ, đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, cơ quan thuế tiến hành quản lý thu thuế và bảo hiểm xã hội là phù hợp với xu thế hiện nay trên thế giới”, đại diện Tổng cục Thuế nói. Ông cũng dẫn chứng, một số quốc gia ở châu Âu đã và đang thực hiện mô hình này trong đó có Macedonia – quốc gia đã chuyển đổi thành công mô hình cơ quan thuế thu cả bảo hiểm xã hội.
Đồng tình với quan điểm này, ông Đậu Anh Tuấn – Trưởng ban Pháp chế VCCI cũng nhìn nhận, xu hướng cải cách thủ tục hành chính rất đậm nét trong dự thảo Luật, một trong số đó là đề xuất để cơ quan thuế thu bảo hiểm bắt buộc cho doanh nghiệp. Trong khi đó, bà Hà Thị Tường Vy, Trưởng ban quản lý hành nghề kế toán, cho rằng chưa nên áp dụng. Vì, hiện tại các khoản bảo hiểm bắt buộc đang được cơ quan bảo hiểm theo dõi và có thông báo đối chiếu với doanh nghiệp hàng tháng, ngoài việc thu nộp, cơ quan bảo hiểm còn phải thanh toán cho doanh nghiệp các khoản trợ cấp ốm đau, thai sản.
“Việc theo dõi đúng hoặc không đúng số phải nộp, đã nộp bảo hiểm của doanh nghiệp còn ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động”, bà nói.
Bên cạnh đó, cơ quan thuế việc theo dõi nợ thuế đối với doanh nghiệp còn nhiều trường hợp chưa chính xác. Vì vậy, theo bà, nếu kiêm cả việc thu bảo hiểm thì bộ máy khó đảm bảo, chưa kể phải tính đến cả việc tranh chấp sử dụng nguồn thu.
Bên cạnh đó, trong dự thảo lần này, ban soạn thảo cũng muốn bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế. Giải thích cho chức năng này, dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi ghi rõ, về bản chất, điều tra thuế là việc cơ quan thuế thực hiện quyền tố tụng về thuế trong trường hợp người nộp thuế cố tình trốn tránh nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước (trốn thuế, gian lận thuế) với mục đích trục lợi.
Cụ thể, thẩm quyền của cơ quan thuế là yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan cung cấp thông tin, tài liệu để phục vụ việc kiểm tra, thanh tra, điều tra, xác minh hành vi vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế. Ngoài ra, cơ quan này cũng được yêu cầu người nộp thuế cung cấp hồ sơ, chứng từ để kiểm tra khi có căn cứ cho rằng người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế.
Tuy nhiên, phía doanh nghiệp thì lo ngại, điều này tạo sức ép lên người nộp thuế. Bà Phạm Thu Trang, Phó Tổng giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Ernst & Young Việt Nam cho rằng, theo hiểu biết của bà, tại Mỹ, cơ quan thuế cũng có chức năng điều tra nhưng không có quyền khởi tố.
“Chúng tôi nghĩ nếu như ngành thuế có chức năng điều tra, khởi tố thì quyền hạn lớn,” đại diện Ernst & Young Việt Nam nêu quan điểm.
Điều này theo bà nếu thành hiện thực sẽ tạo sức ép lên người nộp thuế và lên cả môi trường thực thi chính sách thuế.
Nói thêm về ý kiến trên, chuyên gia Đặng Thị Bình An (Công ty trách nhiệm hữu hạn tư vấn thuế C&A) thừa nhận, bà cũng tỏ ra băn khoăn về quyền khởi tố trong điều tra thuế.
Tuy vậy, theo bà, nếu không được quyền khởi tố mà phải chuyển sang cơ quan khác, liệu có tình trạng “xét nghiệm” lại từ đầu vì cơ quan khởi tố không tin vào kết quả điều tra của ngành thuế.