Quyết định của đơn vị tổ chức bị nhận định là vội vàng, khó thực hành và tạo ra lằn ranh giữa phim nghệ thuật và giải trí.

Ngày 9/8, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ công bố những điểm mới ở mùa giải Oscar lần 91, trong đó có việc mở hạng mục “Phim đại chúng xuất sắc” (Best Popular Film) nhằm tôn vinh các tác phẩm được số đông yêu thích. Đơn vị cho biết muốn giải thưởng bắt kịp sự thay đổi của thế giới và một tác phẩm có thể được chọn ở hạng mục này lẫn giải “Phim xuất sắc”. Quyết định đang gây nhiều phản ứng trái chiều từ giới chuyên môn.

Theo Variety, ưu điểm của hạng mục mới là có thể khiến Oscar thu hút nhiều người xem hơn. Nhiều năm qua, một lượng fan lớn của các thương hiệu như Star Wars, Marvel ít quan tâm đến Oscar do phim họ thích hầu như vắng bóng. Số người xem Oscar dần sụt giảm trong vài năm qua, gây ra nỗi sợ giải thưởng này ngày càng giảm tầm quan trọng. Hồi tháng 3, Oscar lần 90 có ít người xem nhất lịch sử và giảm 19% so với năm ngoái. Cây bút Scott Feinberg của Hollywood Reporter cho rằng giải “Phim đại chúng xuất sắc” có thể giảm bớt khoảng cách giữa khán giả và những người bầu Oscar.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến chỉ trích sự thay đổi. Cây bút Owen Gleiberman của Variety nhận định việc phân loại phim nào là “phim đại chúng” còn nhập nhằng. Đồng ý kiến, nhiều trang như Vox, Entertainment Weekly hay Hollywood Reporter cho rằng Viện Hàn lâm chưa nêu tiêu chuẩn rõ ràng cho các đề cử hạng mục này. Nếu dựa trên phòng vé, một số phim phát hành cuối năm sẽ gặp thiệt thòi do doanh thu của chúng còn thấp khi quá trình chọn đề cử bắt đầu (thường là đầu năm kế tiếp). Nhiều câu hỏi được đặt ra như: doanh thu sẽ dựa trên phòng vé trong nước hay quốc tế? Đối với các tác phẩm phát hành trực tuyến như của Netfix, Viện Hàn lâm cũng chưa giải thích rằng mức độ phổ biến sẽ được so với các phim chiếu rạp theo cách nào.

The Shape of Water thắng giải Oscar Phim xuất sắc đầu năm nay.

“The Shape of Water” thắng giải Oscar “Phim xuất sắc” đầu năm nay.

Tờ Rolling Stone cho rằng qua việc mua vé xem phim, khán giả là những người quyết định giải phim đại chúng. Điều này đi ngược lại giá trị nguyên bản của Oscar, khi các chuyên gia quyết định xem màn trình diễn nào là hay nhất. Owen Gleiberman của Variety nhận định thay đổi khiến Oscar trở nên hời hợt, gần với các giải thưởng như People’s Choice Awards hay MTV Movie & TV Awards (do khán giả chọn).

Ngoài ra, anh cho rằng cách xếp loại này phản ánh một quan điểm sai lầm rằng phim được chia thành kiểu “nghệ thuật” và “giải trí”, trong đó tác phẩm nghệ thuật dành cho số ít tinh hoa. Cây bút Todd VanDerWerff của Vox bình luận hạng mục mới sẽ triệt tiêu cơ hội của các bom tấn ở giải “Phim xuất sắc”. Những tác phẩm vừa có chất lượng lẫn doanh thu cao giờ đây dễ bị đưa vào giải phụ “Phim đại chúng xuất sắc”, thay vì có thể tranh giải cao nhất. “Liệu bom tấn The Lord of the Rings: The Return of the King (giải ‘Phim xuất sắc’ năm 2004) vẫn sẽ được tôn vinh nếu có hạng mục mới? Có thể, nhưng nó sẽ phải vượt qua chướng ngại lớn”, anh ví dụ.

Phần ba Lord of the Rings là bom tấn gần nhất đoạt Oscar Phim xuất sắc.

Phần ba “Lord of the Rings” là bom tấn gần nhất đoạt Oscar “Phim xuất sắc”.

Trên Variety, một số thành viên Viện Hàn lâm cho biết ban lãnh đạo (gồm 54 người) tự quyết mà không tham khảo ý kiến họ. Theo một số báo Âu Mỹ, Viện Hàn lâm phải vội ra các quyết định này do áp lực từ đài ABC – đơn vị phát sóng Oscar – đang muốn cải thiện số người xem. Một số ý kiến khác nhận định giải mới được tạo ra để “dọn đường” cho chiến thắng của Black Panther – tác phẩm được xem như hiện tượng văn hóa ở Mỹ nhưng khó được đề cử giải “Phim xuất sắc”. Viện Hàn lâm cho biết Oscar 2019 sẽ diễn ra vào ngày 23/2 (sớm hơn thông lệ một tuần) và thời lượng chương trình được rút gọn còn ba giờ.

Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ được thành lập năm 1927 để vinh danh các thành tựu trong điện ảnh, hiện có hơn 7.000 thành viên chia làm 17 nhánh. Hàng năm, họ chọn ra các giải Oscar theo một quy trình phức tạp. Ba năm qua, Viện Hàn lâm có chủ trương mở rộng số lượng thành viên ở quy mô lớn. Điều này là do hồi năm 2016, họ bị chỉ trích là có quá nhiều thành viên là đàn ông, người già và da trắng khiến kết quả Oscar bị thiên lệch. Để cải thiện tình hình, Viện Hàn lâm thông báo sẽ tăng số lượng phụ nữ và người đến từ các chủng tộc ngoài da trắng. Đợt kết nạp năm nay có quy mô lớn nhất trong lịch sử đơn vị với 928 người, vượt qua số lượng năm ngoái là 774 người.

Ân Nguyễn

Theo VNExpress

BÌNH LUẬN